Met name dankzij de media heeft cholesterol een beroerd imago tegenwoordig. Soms terecht, soms geheel onterecht. We kunnen namelijk niet zonder cholesterol, zonder cholesterol kunnen wij niet leven, maar teveel cholesterol kan de gezondheid soms fataal beschadigen. Hieronder een simpele uitleg van cholesterol.

Functies cholesterol

Cholesterol speelt een essentiële rol in ons leven. Het lichaam bestaat uit miljarden cellen die samenwerken tot één groot apparaat: wij als mens. Geen enkele cel zou kunnen overleven zonder cholesterol in de celmembraan te hebben. Cholesterol speelt een belangrijke rol in de vloeibaarheid van de membraan en andere membraanspecifieke mechanismes.

Cholesterol is daarnaast de belangrijkste grondstof voor een aantal hormonen, waaronder het niet geheel onbelangrijke testosteron en oestrogeen: de geslachtshormonen. Zonder testosteron kunnen deze hormonen onmogelijk gemaakt worden met alle gevolgen van dien. Vergeet dan ook het idee dat cholesterol altijd slecht is, we hebben het nodig, maar met mate.

Goed en slecht cholesterol

We kunnen grofweg zeggen dat er twee types cholesterol zijn: goed cholesterol en slecht cholesterol. Vanzelfsprekend is deze scheiding in werkelijkheid niet zo simpel, maar voor het begrijpen van cholesterol is dit voldoende. Goed cholesterol noemen we HDL. Slecht cholesterol noemen we VDL. HDL en VDL zijn kleine pakketjes die oorspronkelijk uit lever komen en in het bloed circuleren. Ze bevatten vetten, fosfolipiden, eiwitten en cholesterol. HDL en LDL zijn dus ook niet alleen maar cholesterol eigenlijk.

Samenstelling

De samenstellingen van LDL en HDL zijn de belangrijkste redenen dat we spreken van respectievelijk slecht en goed cholesterol. LDL bestaat voor 45% uit cholesterol en de overige 55% uit eiwitten, vetten en fosfolipiden. LDL staat dan ook voor low density lipoprotein. Er is een low density, oftewel lage dichtheid, van eiwitten. HDL bestaat voor 50% uit eiwitten, en slechts voor ongeveer 18% uit cholesterol. HDL staat dan ook voor high density lipoprotein: er zijn veel eiwitten aanwezig.

Functies

Versimpeld kunnen we zeggen dat LDL cholesterol vervoert van de lever naar alle weefsels in het lichaam die het nodig hebben. HDL neemt cholesterol op uit de weefsels en brengt het terug naar de lever waar het wordt uitgescheiden met de ontlasting of op een andere manier onschadelijk wordt gemaakt. Aanvoer van cholesterol door bijvoorbeeld LDL is belangrijk. Het probleem ontstaat echter in het feit dat LDL niet erg efficiënt is.

LDL “botst” regelmatig tegen de vaatwand en kan daar worden opgenomen. Immuuncellen proberen het vervolgens op te ruimen, maar zijn hier niet toe instaat. Het gevolg is dat het cholesterol gaat ophopen samen met de immuuncellen en andere rotzooi. Dit zorgt voor atherosclerose: er vormen zogenaamde plaques, die de vaatwand verstoppen en zorgen dat de bloedvaten dichtslibben. Atherosclerose valt onder de hart- en vaatziekten en kan zelfs een hartinfarct veroorzaken.